بررسی عوامل موثر بر ایجاد مخاطرات ژئومورفولوژی مخروط های افکنه (مطالعه موردی: مخروط افکنه گرمسار)

در این پژوهش مخاطرات ژئومورفولوژیکی مخروط افکنه گرمسار با استفاده از روش اسنادی، داده های هیدرو- اقلیمی، لرزه ای، شاخص های ژئومورفولوژیکی، تصاویر ماهواره ای، نقشه های موضوعی و داده های حاصل از پیمایش میدانی، بررسی و تحلیل گردید. نتایج به دست آمده نشان داده که وسعت حوضه حبله رود، وجود گسل های فعال و هیدرولوژی حوضه نقش مهمی را در شکل گیری مخروط افکنه گرمسار ایفا کرده و سه مخاطره شوری ناشی از گنبدهای نمکی، سیلاب و زمین لرزه در محدوده مورد مطالعه وجود دارد. میانگین هدایت الکتریکی آب زیرزمینی در این محدوده 4200 میکروموس بر سانتی متر مربع بوده و 52 درصد از مساحت کل اراضی مخروط افکنه دارای شوری متوسط به بالا است. گسل های گرمسار و سرخ کلوت به ترتیب بیشترین توان لرزه خیزی در اطراف مخروط افکنه گرمسار را داشته و پهنه بندی خطر بر اساس فاصله از گسل نشان می دهد که بیشتر کاربری های انسانی در محدوده 10 کیلومتری از گسل و در محدوده با خطر زیاد قرار دارند. سیلاب نیز از رود اصلی به ساحل چپ و راست پهنایی در حدود 750 متر را در بر گرفته و با توجه به استقرار بعضی از کاربری های انسانی در این محدوده امکان آسیب پذیری از مخاطره سیلاب را افزایش داده است. بعضی از اقدامات انسانی در سال های اخیر نیز موجب تشدید مخاطرات و ناپایداری های ژئومورفولوژیکی شده است. هم نهادسازی نقشه پهنه های خطر و کاربری اراضی نشان می دهد که بیشتر سکونتگاه های انسانی در محدوده با خطر بالا قرار دارد.